การจัดการศึกษามี
3 รูปแบบดังนี้
1. การศึกษาในระบบ
เป็นการศึกษาที่กำหนดจุดมุ่งหมาย
วิธีการศึกษา หลักสูตร
ระยะเวลาของการศึกษา การวัดและการประเมินผล ซึ่งเป็นเงื่อนไขของการสำเร็จการศึกษาที่แน่นอน
2. การศึกษานอกระบบ
เป็นการศึกษาที่มีความยืดหยุ่นในการกำหนดจุดมุ่งหมาย
รูปแบบวิธีการจัดการศึกษา
ระยะเวลาของการศึกษา
การวัดและประเมินผล ซึ่งเป็นเงื่อนไขสำคัญของการสำเร็จการศึกษา
โดยเนื้อหาและหลักสูตรจะต้องมีความเหมาะสมสอดคล้องกับสภาพปัญหาและความต้องการของบุคคลแต่ละกล
3. การศึกษาตามอัธยาศัย
เป็นการศึกษาที่ให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเองตามความสนใจศักยภาพ ความพร้อมและโอกาส โดยศึกษาจากบุคคล ประสบการณ์
สังคม สภาพแวดล้อม สื่อหรือแหล่งความรู้อื่นๆ
ด้านความรู้ (Knowledge) กำกับด้วยปรัชญาทางการศึกษา 2
ปรัชญา คือ ปรัชญาสารัตถนิยม (Essentialism) ซึ่งมีแนวคิดในการจัดการเรียนการสอนเพื่อเป็นการสืบทอดมรดกทางวัฒนธรรม
ประเพณี และ ปรัชญานิรันดรนิยม (Perenialism) ที่มีแนวคิดในการจัดการเรียนการสอนด้วยเหตุผล
เรียนรู้ในสิ่งที่เป็นเนื้อหาสาระที่มั่นคง
ด้านผู้เรียน (Learner) กำกับด้วยปรัชญาการศึกษาอัตถิภาวะนิยม
(Existentialism) ซึ่งมีแนวคิดที่ให้บุคคลมีเสรีภาพในการเลือกด้วยตนเอง
มีแนวทางการจัดการศึกษาโดยให้ผู้เรียนได้มีโอกาสเลือกประสบการณ์ในการเรียนรู้ด้วยตนเอง
ด้านสังคม (Society) จะกำกับด้วยปรัชญาการศึกษาปฏิรูปนิยม
(Reconstructionism) โดยมีแนวคิดในการจัดการศึกษาให้กับ ผู้เรียนควรเป็นไปเพื่อการพัฒนาสังคม
เนื่องจากสังคมมีปัญหา
จากรูปแบบการศึกษาตลอดชีวิต จะสอดคล้องกับแนวความคิดของไทเลอร์ 4 ขั้น จะได้สามเหลี่ยม ภายในวงกลมสี่รูป ได้แก่
1.สามเหลี่ยมแรก การวางแผน ( Planning) อาศัยแนวคิดพัฒนาหลักสูตรของ ไทเลอร์คำถามที่หนึ่งคือ
มีจุดมุ่งหมายอะไรบ้างในการศึกษาที่โรงเรียนต้องแสวงหา เพื่อนำไปวางแผนหลักสูตร
กำหนดจุดหมายหลักสูตร
2. สามเหลี่ยมรูปที่สอง การออกแบบ (Design) นำจุดหมายและจุดมุ่งหมายของหลักสูตรมาจัดทำกรอบการปฏิบัติ มุ่งเน้นให้ผู้เรียนได้รับการพัฒนาตามกระบวนการของหลักสูตร
สอดคล้องกับคำถามที่สองของไทเลอร์ คือ มีประสบการณ์ศึกษาอะไรบ้างที่โรงเรียนควรจัดเพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมายในการศึกษา
การออกแบบหลักสูตรเพื่อให้มีจัดกิจกรรมหรือประสบการณ์ที่ตอบสนอง จุดหมายและจุดมุ่งหมายของหลักสูตร
3.สามเหลี่ยมรูปที่สาม การจัดระบบหลักสูตร (Organize) จัดหลักสูตรเพื่อตอบสนองการวางแผนหลักสูตร
สองคล้องกับคำถามที่สามของไทเลอร์ คือ
จัดประสบการณ์เรียนรู้อย่างไรให้มีประสิทธิภาพ การจัดระบบหลักสูตรให้ได้ประสิทธิภาพมีความหมายรวมถึงการบริหารที่สนับสนุนการจัดการเรียนรู้ และรวมถึงการนิเทศการศึกษา
4.สามเหลี่ยมรูปที่สี่ การประเมิน (Evaluation) ประเมินทั้งระบบหลักสูตรและผลการเรียนรู้ตามหลักสูตร
สอดคล้องคำถามที่สี่ของไทเลอร์ คือ ประเมินประสิทธิผลของประสบการณ์ในการเรียนอย่างไร
การเรียนรู้ตลอดชีวิต
P = Planning (การวางแผน) C = Cognitive network (ความรู้ความกระจ่างชัด)
D = Design (การออกแบบและการพัฒนา) A = Affective network (การเรียนรู้จากเพื่อนร่วมวิชาชีพ)
M =
Management (การจัดการ,การควบคุม) L = Learning (การเรียนรู้)
S = Strategic network (กลวิธี) A = Assessment (การประเมินค่า)
E =
Evaluation (การประเมินผล)
จากรูปด้านดังกล่าวสามารถแบ่งออกเป็นดังนี้
สามเหลี่ยมรูปที่ 1
สามเหลี่ยม (D) การวินิจฉัยความต้องการในการเรียนรู้
จะนำไปสู่ ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ดังนี้
1. P = Planning (การวางแผน)
2. D = Design (การออกแบบและการพัฒนา)
3. C = Cognitive network (ความรู้ความกระจ่างชัด)
4. A = Affective network (การเรียนรู้จากเพื่อนร่วม
วิชาชีพ)
สามเหลี่ยมรูปที่ 2
สามเหลี่ยม (R) ขั้นการวิจัยเพื่อกำหนด
สิ่งแวดล้อมการเรียนรู้จะนำไปสู่ขั้นตอน
การจัดการเรียนรู้ดังนี้
1. C = Cognitive network (ความรู้ความกระจ่างชัด)
2. L = Learning (การเรียนรู้)
3. M = Management (การจัดการ,การควบคุม)
4. S = Strategic network (กลวิธี)
สามเหลี่ยมที่ 3
สามเหลี่ยม (U) การตรวจสอบทบทวนโดยใช้แนวคิด UDL
เพื่อการประเมินการพัฒนาการเรียนรู้จะนำไปสู่ขั้นตอน
การจัดการเรียนรู้ดังนี้
1. A = Assessment (การประเมินค่า)
2. S = Strategic network (กลวิธี)
3. A = Affective network (การเรียนรู้จากเพื่อนร่วม
วิชาชีพ)
4. E = Evaluation (การประเมินผล)
จากขั้นตอนการจัดรูปแบบการเรียนรู้
จะเห็นได้ว่า
การจัดรูปแบบการเรียนรู้ จะต้องดำเนินการตามขั้นตอน
โดยมีการวางแผน การออกแบบมาเป็นอย่างดีเพื่อใช้เป็นแบบแผนหรือแนวทางในการปฏิบัติการเรียนการสอนเพื่อให้
บรรลุจุดประสงค์การเรียนรู้เฉพาะ ซึ่งจะนำมาใช้ในการพัฒนาเพื่อกำหนดลักษณะขององค์ประกอบการเรียนรู้ นำวิธีการเชิงระบบมาจัดความสัมพันธ์ขององค์ประกอบการเรียนรู้ และสามารถปรับใช้ให้เหมาะสม
